شهرام آزموده
پیشوندهای مصدر ساز
هر زبانی دارای نقاط قوت و ظرافت هایی ست. این ظرافت ها در واقع زیبایی های یک زبان هستند. به نظرم هیچ زبانی را نمی توان بر زبان دیگر ارجح دانست،چرا که هر زبانی دارای قوت و قدرت خاصی ست که نیازهای گویشورانش را رفع و رجوع می کند. لذا باید برای همه زبان ها احترام قائل شد و با دید احترام بدانها نگریست.
زبان تالشی که یکی از زبان های اصیل ایرانی ست و ریشه در زبان های مادی،پهلوی،فارسی باستان و… دارد،از جمله زبان های ایرانی ست که رازهای نهفته زیادی در خود دارد که نیاز به مطالعه این زبان را افزایش می دهد.
در زیر به نمونه ای از زیبایی ها و ظرافت های زبان تالشی اشاره می کنیم.
زبان تالشی دارای چند پیشوند است که با استفاده از آنها می توانیم مصادری را بسازیم که برای بیان آنها در زبان فارسی باید از جمله استفاده کرد.اما در زبان تالشی این پیشوندها بار معنایی خود را به اندازه یک جمله زبان فارسی به شنونده انتقال می دهند.
چند نمونه از پیشوندهای مصدرساز در زبان تالشی عبارتند از:
وی
پِ
دَ
آ
جی
بَر
البته این پیشوندها مربوط به تالشی مرکزی ست و در دیگر گویش ها و لهجه های این زبان پیشوندهای مصدر ساز دیگری نیز موجود است.
برای نشان دادن قدرت معنارسانی این پیشوندها به نمونه های زیر توجه کنید.
شه she = رفتن
آ+ شِه =آشِه ( فرورفتن. مثل فروررفتن میخ،تیغ و… در بدن یا…) – به سیخ کشیده شدن و…معمولا برای حالات فرورفتن تیغ،سیخ و… به حالت افقی،عمودی و …استفاده می شود.
جی+شِه=جیشه( به زیر چیزی مثل بار،اتومبیل،مسئولیت و یا… رفتن به قصد بلند کردن،اقدام به انجام دادن و…
د+شِه= دشه( داخل شدن به جایی مانند اتاق،یا…)
بر+شِه= برشه( خارج شدن چیزی از چیزی یا کسی و چیزی از جایی و…)
وی+شِه= ویشه( از بالا به پایین رفتن،داخل شدن به جایی از بالا مثل از قله به پایین آمدن،داخل چاه رفتن و…)
پ+شِه=پشه( از پایین به بالا رفتن.مثل صعود به قله و درخت و…)
و…
این یادداشت بسیار کوتاه و بسیار ناقص است،اما فقط به قصد نشان دادن بخش بسیار کوچکی از قدرت،ظرافت و زیبایی های زبان تالشی در اندک زمانی نوشته شده است و برای مرجع قرار دادنش باید بازبینی گردد.
منبع: کانال تلگرامی ماهنامه تالش
با کلیک روی تصویر زیر پنجره اى ظاهر خواهد شد که مى بایست روى گزینه OK کلیک نمایید تا به عضویت کانال شاندرمن۲۰ در آیید.