نویسنده : اکرم کرم زاده هفته خونی
(مطابق هر منطقه و واژگان تالشی آن )
برای نمونه…
اسامی برای مجتمع های تجاری :
آوتاو (آفتاب/خورشید)
باهار(بهار)
مولوم (شاه معلم/نام قله ایی در ییلاقات ماسوله)
اَلماسَه بَند(نام کوهی در ییلاقات اسالم تالش )
بَغرو (بلندترین قله گیلان در تالش)
تیلار(نام کوهی در تالش )
پارگوم(ییلاقی خوش آب و هوا در تالشدولاب)
اَلّاش(راش)
تیجرَه (آغاز بهار در ییلاق را میگویند)
والیوَه (نسیم )
بَرزَه کو (کوه بلند/نام ییلاق)
نام کوچه ها:
رادَویَر (رهگذر)
پَپو (پروانه)
مَنگَه تاو(نور مهتاب)
سارَه (ستاره)
تَمپورَه(نوعی ساز )
اَلالَه(آلاله)
میشین(گل بنفشه)
روخون(رودخانه)
گلتا یا گولَه تا( شاخه گل)
دییَرماز(غروب)
آسارَه(ستاره)
نام سالن های آرایشی زنانه:
تیتَه (شکوفه)
ایسبی(سپید یا سفید)
مانگی (ماه)
نغم (نگین)
گِشَه (عروس)
کیلِن(جمع کیلَه/ دختران)
کیلَه ناز(دختر ناز)
لیوَه تا (یک برگ)
هینا (حنا)
بورَه مو (مو طلا)
رَشَه چِم (چشم عسلی)
بوروم (هدایایی که در خانه داماد به چوبی می
بندند)
میژَه یا میجَه(مژه)
دریا چِم (چشمان دریای /آبی)
مانگَه تاو(روشنائی مهتاب)
آسارَه(ستاره)
گلَه دیم یا گولَه دیم(صورت گل/گل چهره)
مَنگَه دیم (ماه چهره)
سیسمونی :
هَنالو (نانو نوزاد)
گافرع(گهواره)
پاویسا(راه رفتن یا همان تاتی کردن کودک)
چِمی سو (نورچشمی)
ناجَه(آرزو)
گردَه ناز(نام دختر/همه ی نازها)
هَمَه ناز (نام دختر)
آلاون(آرام کردن )
کوکو تی تی(فاخته)
سوپر میوه :
مازو (بلوت وحشی)
خندیل(تمشک وحشی)
بِری یا(بیا اینجا)
اِرو (توت فرنگی )
بایَن (بیایید)
دِدِس(ببین)
یا بِه(اینجا بیا)
لیوا دار(برگ درخت)
شپ(انبوه)
سرَه سیف (سیب سرخ)
کیش(شمشاد)
شَوَه جیرَه(جیره یا خوارباری که در شب مصرف میشود)
سوپر گوشت:
سیاگالیش (نگهبان/در فرهنگ تالش حافظ چارپایان)
کوتیل (کوهان گاو نر)
زَریَه وَرزا(گاو نر زرد رنگ)
پرزَه (آهو)
گَنز(گوزن)
لیشَه(گاو جوان)
رَموش(پرچین)
گیریَه(گیریه / ییلاق)
شوونَه یا شومنَه(چوپان)
ایسپیت (چمنزار سرسبز)
شَوَه چَرَه (چرییدن رمه در شب/چرای شب)
وَنگ(فریاد وَرزا یا گاو نر)
گاولَک(قارچ)
رستوران ها و فست فود ها :
پاتیل(قابلمه)
چیل (زغال گداخته)
برزَه غوشَه (خوشه برنج)
پاینو(نعناع)
لور(نوعی محصول لبنی تالش)
وَلیشاو (آب پنیر)
پیلا(پولو/برنج پخته)
“کیلاغا”یا “کیلاگاه”(آتشگاه)
تَلار (ایوان بلند)
بِری یا (بیا اینجا)
تاوَه (تابه سفالی)
چِمبرا (چشم براه /منتظر)
دریا گوش(صدف)
لِدو(نام شخص افسانه ایی در فرهنگ تالش)
گلَند (خیلی جوشیده)
کَچَه (قاشق)
لَنگری(بشقاب)
چیری (ظرف آب)
پَتع پِه (پخت و پز)
مَشوَه(نوعی ظرف آب)
آویشار(مثل آب)
سور بَه چَم(نمکدار)
روار(رودخانه)
اسامی بچه ها:
نام پسر:
آژی یار (زنده کننده/این نام توسط مهندس پژمان
امینی عزیز به ثبت رسید)
اَرس(رود ارس)
اَلّاش(راش)
داتام(یکی از فرماندهان سپاه کادوس)
کادوس(نام دیگر قوم تالش)
آرتا(یک از فرماندهان سپاه کادوس )
زَرنا (نوعی سوتکی که از ساقه درخت “کوچی”گرفته میشود)
سُورنا(کَرنا)اگه اشتباه نکنم.
آلاو(گرما بخش)
غَزری(توفان)
راتینس (نام یکی از فرماندهان تالشی در دوره
باستان)
وارش(باران)
نام دختر:
کادوسا(کادوس +الف)
سارَه (ستاره)
مانگی (مهتاب)
والیوَه (نسیم)
تیتَه (شکوفه)
نازبَر(کسی که ناز میبرد)
نازدیل(دل ناز)
میشین (بنفشه)
اَلاله (آلاله)
هَشی ناز (خورشید ناز)
هَمَه ناز( نام دختران تالش)
آژییَه (رشد کرده /زنده شده)
تیما (به عمل آوردن دُشاب خرمالوی وحشی)
نغم (نگین)
هیلا(فریاد کوچک)
مانگی سو(نور مهتاب)
نسا(سایه سار)با “نساء” عربی اشتباه گرفته نشود!
آسارَه(ستاره)
چَم ناز (چشم ناز)
سییو چَش (چشم سیاه /چشم زاغ)
کینَه وَس (دختر بَس)
ول پَر یا ول پَی (گلپر)
گیریَه ناز (گیریه یا ییلاق ناز)
پَپو ناز(پروانه ی ناز)
دیلبَر(دلبر)
کیلِن خاس یا کینَه خاس (دختر خوب)
نیال (نهال/درخت جوان)
آب میوه و بستنی سرا:
آسِرَه (سرد شده)
آسِرَه خونی (چشمه آب خنک/نام منطقه ایی درییلاق)
زَنگَه لولَه یا زَنگولَه (قندیل)
پولو (بهمن/رانش یخچالهای برف)
سوجَه وا (باد سوز)
تشیر (تشنه)
بِه بخنج (بیا بنوش)
غَزری (توفان)
وَرَه کولو (برف انباشته شده)
وَرع وَشَن (برف بوران)
وَرَه گولَّه (گلوله برف)
کلاک(کولاک)
لارَه چِمَه (لارچشمه)
پَرد (پُل)
خیاطی :
تیلا دَرزن (سوزن طلایی)
تیلیف (آستین)
چَرَه(چرخ ریسندگی سنتی)
پو (کاموایی از جنس پشم گوسفند)
تالشه خلا (لباس تالشی )
تالشه کیلَه یا کینَه(دختر تالشی )
چار شَو (چادر شب)
گلگلَه شِی یا گولگولَه شِی(پیراهن گل گلی )
غماشی بَند (نام ییلاقی در ماسوله)
گل دِرز یا گول دِرز (گل دُخت)
هَریال(نوعی جنس پارچه که معمولا سفیدرنگ و شفاف است)
کاوَه دَسمال (روسری آبی)
منبع: وبلاگ سَوَزَ نِغِم
http://savzaneghem.blogfa.com/
درود عزیزه مازیار برا،خسته نباشید.
بژی شاندیمین.
بسیار سایت پُربار و شایسته ایی دارید.
امید دارم در این راه فرهنگدوستی و پاسداشت زبان و هویت قوم نجیب تالش همیشه سربلند و پایدار باشید.
بژی طالیبدره سوزَه جنگلی شی
دویر شاندیمینی قشنگه لاله رواری شی
جانر سغ و دیلر خشو چمر روشون بوبو تالشه برا.
سلام به چمه عزیزه تالشه خالا، خانم اکرم کرم زاده هفته خونی.
خیلی خوشحال آییمه ک شاندرمن ۲۰ سر ژنه و شومه محبتینه امه شرمنده کره.
همیشه سوزه نغمی چاکه شیعورنه چمه خسته گی و دیلتنگی ویر برکرم.
سق ببی و سر برز.
واقعا جالب به.ممنون